ENVI бағдарламасында жұмыс жасау

Maximum Likelihood классификациясы бойынша орындалған Казталов ауданының картасы
Жұмыстың мақсаты:Ауданның ғарыштық түсірістерін классификациялау
Жұмыстың міндеті:Ауданның ғарыштық түсірістерін классификациялау және оны ArcMap-та безендіру
Тексерген: Рақымбай З.
Орындағандар:Нұрлыжігітов Ж.
                           Дәулет Ж.
                           Байқоныс Ж.

ENVI бағдарламасында жұмысты бастау үшін https://earthexplorer.usgs.gov/ сайтынан өзімізге қажетті аумақтың ғарыштық суреттерін жүктеп алу қажет.

Суретте қажетті аймақ белгіленген.Суретте БҚО Казталов ауданы.Қажетті ауданның суреттерін жүктегеннен кейін сурттерді біріктіру қажет.Ол үшін Мозаика орындау қажет ол үшін суреттерді Map → Mosaicking → Georeferenced командасын орындаймыз.Ашылған терезенден жүктелген суреттерді импорттап алдым.Мозаиканы бастапқыда №1 ғарыштық сурет пен №2 ғарыштық суреттерді біріктіру қажет.Edit entry командасын басып,ашылған терезеде Data Value to Ignore парамаетрін 0 ге теңестіреміз сол кезде қара аймақтар жойылады.

Image терезесінен Overlay командасын орындап аннотация құрып алдым.Аннотация құрған кезеде тігіс сызығын белгілеп алып аннотацияны сақтадым. 

Жоғарыдағы суретте ғарыштық суреттерден біріктірлген мозаика көрсетілген.Қажетті ауданның ғарыштық бейнесі толық болу үшін мозайкаға 3-ші ғарыштық суретті біріктіру қажет.Ол үшін қайтадан Мозаика терезеесінде сурттерді біріктіру керек.

Біріктірілген мозайканың нәтежесі.

Ендігі кезекте жұмыстың екінші кезеңі ArcMAP бағдарламасымен жұмыс басталады.Оның мақсаты құрастырылған мозаикадан қажетті аумақты қиып алу болып табылады.

Ол үшін Қазақстанның аудандары бар шейп-файлды ArcMAP бағдарламасында ашып алу қажет,

 ашылған шейп-файлдан қажетті ауданды бөліп алу қажет.Ол үшін қажетті ауданды таңдапМәліметтер  > Мәліметтерді Эспорттау командасын орындау қажет.

Ашылған терезеден сақтайтын орынды таңдап, жаңа шейп-файлға атын беріп сақтаймыз.Сақталған жаңа шейп-файлды File > Open Vector File > Открыть 

Ашылған терезеден ENVI бағдарламасы .shp форматынан .evf форматына ауыстырады,яғни шейп-файлды  ENVI Vector File форматына ауыстырады.Содан соң 

Export Layer to ROI командасын орындап,барлық EVF қабатындағы жазбаларды бір зерттелетін аймаққа ауыстыру командасын таңдап,ОК басамыз

Basic tool > Subset Data via ROIs командасын орындап, 

келесі ашылған терезеде, қажетті ROI-ды Select input ROIs ұяшығында таңдаймыз, содан кейін Mask pixels outside of ROI “YES” деп таңдаймыз және қажетті жерге сақтаймыз.

Нәтежиесін жаңа терезеде ашу қажет

 Ендігі кезекте алынған нәтежеге классификация жасау кезеңіне өтуге болады.Ол үшін ғарыштық суретімізді жаңа терезеде ашып,қандай обьектілерді анықтау үшін әр түрлі комбинациялар беруге болады.Комбинациялар таңдап болғаннан кейін Basic toolsбатырмасынан Region Of Interest,яғни зерттелетін аймақты таңдап аламыз ашылған терзеден ғарыштық суреттердегі обьектілерді белгілейміз.Біздің жағдайдаГидрография,егістіктер,сорлар,бұлттар,жазықтар сияқты обьектілер анықталды.

Maximum Likelihood классификациясы бойынша орындалған жұмыстың нәтежесі.

Нәтежені  ArcMap-та ашу үшін,Available Band list терезесінде тышқанның оң жағын басып Open File in ArcMap командасын  орындап ашамыз.

 ArcMap бағдарламасында ашылған бейне 

Бейненің керек емес аймағын алып тастау үшін,қажетті ауданның шейп-файлын ArcMap-қа шақырып извлечь по маске командасын орындау арқылы алып тастауға болады.

Төмендегі суретте алынған нәтежие көрсетілген

Енді картаны безендіру жұмыстарына көшуге болады.

Соңғы нәтежие

Қорытынды:Бұл жұмыс барысында Казталов ауданының ғарыштық суреттерін  Maximum Likelihood классификациясы дешиферледім.Жұмыстың бастапқы кезеңінде 3 ғарыштық суреттерді біріктіру,яғни мозаика құрастырумен айналыстым.Мозаика құру барысында тігіс сызығын дәл құру қиындықтартуғызды.Келесі кезең қажетті ауданның шейп-файлын бөліп алу жұмыстары жүргіздім.Алынған шейп-файлды EVF форматына ENVI бағдарламасының көмегімен ауыстыру жұмыстарын жүргізу қажет.EVF форматындағы мәліметті  ENVI бағдарламасына шақырып,зерттелу аймағын қиып алу жұмыстарын жүргіздім.Maximum Likelihood классификациясын жүргізу жұмыстары барысында бұлттардын түскен көлеңкелері обьект ретінде көрсетіліп  қателіктер берді.Классификация орындалғаннан кейін ArcMap-та ашып қажет емес қабаттарды алып тастап және қажет емес аумақты Извлечь по маске командасымен алып тастадым.Соңығы кезеңде компановка жұмыстарын орынадым.